434. Gedenkboek IvD 100 jaar (1840-1940)

1

2

3

4

 

Mijn dank aan Rene van de Veen

 

Reactie plaatsen

Reacties

Rene van der Veen
11 jaar geleden

Lezers en Kijkers. Het gaat over de gedenkboek bevattende de gescheidenis van het instituut voor doofstommen Sint Michielsgestel 1840 --- 1940 die de omslag can het jubileumboek uit 1940 heeft geschreven door Mgr A Hermus. De Dag op Woensdag 2 Oktober het feestdag van H.H. Engelbewaarders de patroon van het Instituut voor Doofstommen en 3 dagen geleden het feestdag van Aarstengel Michael de patroon van het dorp Sint Michielsgestel. Er werd op 2 Oktober 1940 nog een eende eeuwfeest gevierd van het R.K. Instituut voor Doofstommen en nog een tweede eeuwfeest gevierd de Zusters van de Choorstraat waren honderd jaar werkzaam op het instituut in September 1840 was begonnen. Mgr M v Beek zelf gaf lers aan de jongens, samen met drie Broeders Xaverianen, die vanaf November 1845 werden opgevolgd door de Broeders van Maastricht. En werd nog derde Mgr J v Overbeek de officeel directeur van het Instituut en nam Mgr A Hermus ophetzelfde dag ontslag.
Nu gaat nog even terugblik van het afgelopen jaren zie de foto 3. Hier begon het dovenonderwijs in 1828! Detail van een schilderij van Gemert rond 1830. Links naast de kerk bevindt zich de pastorie. Meteendaarnaast is aan de overkant van de straat het lage gebouw van de oude Latijnse school te zien, waar Mgr M van Beek startte met het geven aan les aan vier volwassen doofstommen ( zie Pijeltje ) zijn Jan van den Berg, Elisa Rooijakkers, Anna Verhagen en Johanna Maria Looyen. Het was gebruikelijk dat de priesterleraren in het gebouw woonden, Den Dubbelden en Van Beek waren dus overburen. Verder werd de uitbreiden van de doofstommen leerlingen heeft Mgr M v Beek de onderdak gevonden in 1830 zie de foto 2 Voor en achtergevel van het huis waar de Weduwe van Melis aan het Binderseind in Gemert, waar Martinus van Beek vanaf 1830 een dovenschool vestigde. In 1835waren er 11 leerlingen en drie jaar later in 1838 telde 25 leerlingen en in 1839 al 40 in dovenschool. De plaats van de leerlingen in het huis geen ruimte meer dan moest Mgr M v Beek uitzoeken naar de oprichting van het gebouw Instituut voor Doofstommen. Mgr van Beek werd steeds meer in beslag genomen door het onderwijs en de zorg aan zijn dove leerlingen. In 1835 zag hij zich genoodzaakt zijn baan als conrector van de Latijnse School op te geven. Het werk van hem viel erg zwaar en kreeg hij het hulp van de Zusters van de Choorstraat Den Bosch in 1838. Dit gebeurde was dat Mgr M v Beek had er genoeg van, hij deelde Mgr den Dubbelden mee, dat hij er ernstig over dacht te stoppen; het kon zo niet langer doorgaan.
Wel erg geschrokken door dit bericht, zocht Den Dubbelden naar een goede oplossing van ophouden of doorgaan, dat was de vraag. Hij laat een vergadering op klein-seminarie "Beekvliet" in St Michielsgestel, waar hij samen met Mgr M v Beek, Mgr van Hooydonk van Breda, Mgr Zwijsen en pastoor Heeren (stichter van de congregatie van de Zusters van de Choorstraat uit Den Bosch de problemen zou bespreken. Gelukkig!!! Het toeval wilde dat juist in die tijd het kasteel Nieuw-Herlaer in St Michielsgestel leeg kwam te staan door de verhuizing van de aldaar gevestigde priesteropleiding ( Groot Seminarie naar Haren) Op 30 September 1840 , twee dagen voor de officele opening, vertrokken 46 leerlingen en hun begeleiders vanuit Gemert naar St Michielsgestel Zie de foto 4 daar verbleef het jaren tot met 1910. In 1907 was het aantal leerlingen gestegen tot 171 waarvan 88 jongens en 83 meisjes. Toen Mgr A Hermus in 1902 als de priester-leraar en assintent directeur van Ivd zag dat het gebouw geen ruimte meer en kreeg hij de opdracht van Mgr v d Ven de Bisschop Den Bosch met de architect Hubertus van Groenendael een ontwerp en een begroting te maken. Verder moest Mgr A Hermus een geschikte locatie vinden. Eindelijk was het tijd gekomen om een nieuwe gebouw R.K. Instituut voor Doofstommen aan de Theerestraat te St Michielsgestel zodat directeur Mgr C Terwindt al op 21 november 1908 de eerste steen kon liggen. En Alhoewel het gebouw nog niet helemaal gereed was, vond op 5 en 6 Oktober 1910 de plechtige inzegening plaats waaronder Mgr A Hermus als de directeur heeft benoemdt in 1909 en later in 1910 stierf de oude 81 jarige Mgr C Terwindt. " Veel waarheid ligt in dit woorden besloten " zo merkte Mgr A Hermus tactvol op in het gedenkboek van 1940. ' Onze langdurige ervaring heeft ons geleerd, dat men in vroeger tijd door gebarentaal de doofstommen in ontwikkeling en het begrijpen van de godsdienstige waarheden in zes a zeven jaar bracht dan thans in acht door de spreekmethode " Nu maken een paar organisteren van hun plan over het feest in 2015 de bestaan van het instituut voor Doven te St
Michielsgestel 175 jaar en het instituut voor Doven te
Groningen 225 jaar die door Henri Daniel Guyot heeft opgericht. Vooral hetzelfde dag in 2015 die in 187 jaar geleden was begonnen dat Mgr M v Beek de 4 volwassen doofstommen hebben onderwezen. Het Instituut voor Doofstommen te St Michielsgestel was de onafhankelijk van het andere instituten voor Doofstommen in Groningen, Amsterdam en Rotterdam, behalve in Voorburg. Nu alle instituten zijn ingesloten bij Kentalis waar al nu 17 plaatselijk gebouwen bestaat.
Rene van der Veen.